بررسی ساختار اطلاعاتی گروههای اسمی محذوف در زبان فارسی

در این پژوهش محقق برآن است تا ساختار اطلاعاتی گروه های اسمی محذوف در زبان فارسی را بررسی نماید. برای دست یابی بدین مهم، پیکره زبانی شامل 200 جمله از چندین رمان معاصر بصورت تصادفی انتخاب شده اند. این پیکره بر مبنای مدل های اطلاعاتی ارائه شده توسط کونو(1980)، شیگکو(1985) و چیف(1994) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند تا مکانیزم های حاکم بر حذف کل گروه اسمی و حذف بخشی از آن مشخص شود. تحقیق انجام شده موید این نکته است که علاوه بر عوامل اطلاعاتی ، عوامل نحوی نیز تاثیر بسزایی در بالا بردن درصد وقوع حذف دارند . بر مبنای چارچوب ارائه شده توسط چیف (1994) گروه اسمی بعد از وارد شدن در کلام به حالت فعال در آمده و بدین دلیل بازیابی آن برای خواننده به سادگی ممکن می شود. کونو (1980) میزان اهمیت بار اطلاعاتی عناصر جمله را عاملی تعیین کننده در ترتیب حذف عناصر جمله می داند بدین ترتیب که ابتدا عناصر با بار اطلاعاتی کم و سپس عناصر با بار اطلاعاتی زیاد از جمله حذف می شود. بر این مبنا اگر بار اطلاعاتی گروه اسمی کم باشد حذف کل آن از جمله ممکن می شود در صورتیکه اگر بار اطلاعاتی بخشی از گروه اسمی زیاد و بخش دیگر کم باشد، تنها بخشی دارای بار اطلاعاتی زیاد باقی مانده و بخش دیگر حذف می گردد. از عوامل نحوی تاثیر گذار در بازیابی عنصر محذوف می توان به فاعلی مفعولی بودن زبان فارسی و تطابق فعل با فاعل در این زبان اشاره کرد. در حذف کامل در اکثر نمونه های بررسی شده گروه اسمی پایه و گروه اسمی محذوف عنه در جایگاه فاعلی قرار دارند ولی در حذف ناقص گروه اسمی پایه و گروه اسمی محذوف عنه نقش های نحوی متفاوتی دارند.